Автореферат и диссертация по медицине (14.00.01) на тему:Хирургическое лечение разрыва промежности III степени и ректовагинальных фистул

AZaRBAYCAN RESPUBLÍKASI SOHÍYY0 NAZÍRLÍYÍ AZBRBAYCAN TÍBB UNÍVERSÍTETÍ

сVyazma hiiququnda

SULTANOVA SBADBT HBSON qizi

ARALIGIN III DBRBCB CIRILMASIVO REKTOVAGINAL FÍSTULLARIN CBRRAHÍ MÜALiCBSi

14.00.01 -Mamahq ve ginekologiya 14.00.27- Cerrahliq

Tibb elmlari namizadi alimlik daracasi almaq iiçiin dissertasiyanin

AVTOREFERATI

Baki - 2004

Dissertasiya i§i Azarbaycan Tibb Universitetindo yerino yetirilmi$dir

Elmi rahbarlar:

Tibb elmleri namizodi, dosent L.R.Karimova

Tibb elmleri doktoru H.B.Isayev

Rosnii opponentlar:

Bmekdar elm xadirai,

tibb elmlari doktoru, professor N.M.^amsaddinskaya Tibb elmleri doktoru, professor R.A.Quliyev

Aparici miiassisa: Elmi-Tadqiqat Mama-ginekologiya institutu

Dissertasiyanin miidafiosi « /X » ¿yt^-1-— 2004-cu il saat </f »da Azerbaycan Tibb Universiteinin nozdindoki D 03.011 Dissertasiya §urasmin iclasmda ke^rilecekdir.

Unvan: 370022, Baki §ahari, Bakixanov ku?asi, 23, konfrans zali

Dissertasiya i§i ile Azarbaycan Tibb Universitetinin asasli kitabxanasinda tarn? olmaq olar.

I§iN ÜMUMI SeciYYQSi

Mövzunun aktualligi. Düz bagirsaq - u?aqliq yolu fistullarmm carrahi müalicasi bu güna qadar tarn hall edilmadiyi й?йп hal-hazirda da aktual problera kimi qalmaqdadir. Istar сэггаЫаг, istorsa da mama-ginekoloqlar tarafindan 90xlu sayda carrahi müdaxile üsullan va modifikasiyalann taklif olunmasina baxmayaraq, residivlerin sayi halo da 30-50%-a ?atir (Ю Б .Дульцев, 1987; В.Д.Федоров и соавт., 1994 va s.). Digor terofden bu qrup xastalar этак qabiliyyoti va reproduktiv ya$ dövründa olduqlanna göra böyük sosial-iqtisadi ahamiyyat kasb edirlar.

Rektovaginal fistulu olan xastalerin hamisinda qaz va nacisi saxlamaq qabiliyyatinin pozulmasi mü§ahida edilir. Bu xastalar bagirsaq möhtaviyyatini saxlamaq qabiliyyatinin pozulmasina göra bütün proktoloji xastalarin 3-7%-i ta§kil edirlar (Гельфенбейнг Л.Ю., 1966; Архипова З.И., 1968; Канделис П.Л., 1974; Усков А.Г., 1974; Дульцев Ю.В., 1982; Муравьев A.B., Муравьев К.А., 1996; Gabriel W.B., 1945; Ravino J.A., 1963; Hudson C.N., 1970; Raa K.B., 1975). Sfinkter 9ati§mamazligi xastaleri agir azablara dÜ9ar edir, amak qabi-liyyatini azaldir ve bazan da alilliya getirib 9ixarir. Bela xastalarin psixikasi pozulur, onlar atrafdakilarla ünsiyyatden qa9irlar, hayacanh olurlar. Bksoriyyotindo' asteno-nevrotik vaziyyat amala galir. Rektovaginal fistullar va araligin cirilmasi haqqinda müalliflar tarafmdan müxtalif tasnifatlar verilmi§dir (Груздев B.C., 1930; Выдрин M.A., 1947; Малиновский M.C., 1955; Лурьев А.Ю., 1961; Аминев А.М., 1969; Персианинов Л.С., 1971; Березницкий С.А., 1972; Уразаев А.З., 1975; Федоров В.Д., Дульцев Ю.В., 1984, Хамидов и соавт., 1991).

Rektovaginal arakasmanin defektlarinin hamisini ahata edan ümumi tasnifat yoxdur. Ona göra da göstarilan patologiyalar zamani yeni kompleks müalica tadbirlarinin hazirlanmasi ü9ün yeni terminologiya va tosnifatm verilmasi vacibdir.

Rektovaginal arakasmanin defektini lagv etmak Ü9Ün 90xlu sayda carrahi müdaxila növlari malumdur (Кочергинский A.3., 1958; Шниццер Л.Ю., Дзан-Хва, 1963; Мандельштам А.М., 1966; Ельцов-Стрелков В.И., 1972; Дульцев Ю.В., 1982; Федоров В.Д., Дульцев Ю.В., 1984; Проценко В.М., 1991; Куляпин A.B. и соавт., 2000). Lakin optimal müdaxila növlarinin totbiqi Ü9Ün konkret göstari^lar va tövsiyyalar mövcud olmadigi kimi, müdaxiloden sonraki dövrda ba§ vera bilacak irinli iltihabi agirla$malarm profilaktikasi ü9ün istifada

olunan müalica tadbirlari haqqinda da son illarin adabiyyatinda müvafiq malumatlar alda edilmami§dir.

Anal sfinkter gati^mazligi zamani azala toxumasinda gedan morfoloji dayi$ikliklar da az öyranilmijdir. A.M.Aminyev (1973), V.D.Fyodorov, Y.Y.Dultsevin (1984) tadqiqat i§larinda rektovaginal fistullarin patomorfologiyasi haqqmda malumatlar olsa da, bu patologiya zamani anal sfinkterda gedan patomorfoloji dayi^ikliklarin xarakteri öyranilmamijdir. Odur ki, azala toxumasinda gedan patomorfoloji dayi§ikliklarm xarakteri malum olmadigmdan ?anaq dibi azalalarinin plastik amaliyyati metodlanmn segimi da bu giina kimi nazara almmarmjdir. Müvafiq carrahi emaliyyatlardan sonra da residivlarin hala da yüksak olaraq qalmasi, adabiyyatda optimal müdaxila növlarinin totbiqi ü?ün konkret tövsiyyalar olmadigim, amaliyyatdan sonraki dövrda ba$ vera bilacak irinli iltihabi agirla§malann profilaktikasi Ü9Ün istifada olunan müalica tadbirlari haqqinda geni§ malumatin azligini nazara alaraq, bu masalalarin öyranilmesi böyük praktiki ahamiyyat kasb edir. Odur ki, nazarda tutulmu? mövzunun aktualhgi he? bir §übhe dogurmur.

l§in maqsadi. Rektovaginal fistulu va araligin III daraca cmlmasi olan xastalarin carrahi müalicasinin naticalarini yax§ila$dir-maq.

Qar$iya qoyulan maqsada nail olmaq ü?ün tadqiqatin qar§isinda a§agidaki vazifalar qoyulmujdur:

1. Rektovaginal arakasmanin va araligin III daraca cmlmasi defektlarinin müxtalif növlarinin xüsusiyyetlarini öyranilmasi va bunun asasinda yeni i§?i tesnifatin i§lanib hazirlanmasi.

2. Anal sfinkterin funksiyasimn tadqiqinda müasir müayina metodlanni tatbiq etmakla onun iunksional pozgunluqlarinin öyranilmasi.

3. Rektovaginal fistulu va araligin III daraca cmlmasi olan xastalarda tatbiq olunacaq müdaxila növünü asaslandirmaq ü?ün anal sfinkterin azala toxumasinda gedan patomorfoloji dayi?ikliklarin öyranilmasi.

4. Rektovaginal defektin növündan, anal sfinkterin funksional vaziyyatindan asili olaraq optimal carrahi müdaxila üsulunun segilmasina göstarijlarin müayyan edilmasi.

i§in elmi yeniliyi:

1. Rektovaginal arakasmanin tamligimn bütün pozulma hallarini özünda birle§diran yeni terminologiya ijlonib hazirlanmi§ va carrahi tacrübaya tatbiq olunmujdur.

2. Rektovaginal arakasmanin defektlerini ohate edan, anal sfinkterin funksional vaziyyatini nazaro alan yeni tasnifat verilmi^dir.

3. Anal sfinkterin funksiya pozgunlugu olan xostalardo totbiq olunan azala plastikasini asaslandirmaq Ü9iin anal sfinkterda gedan patomorfoloji dayi§ikliklar tadqiq edilmi^dir.

4. Rektovaginal arakasmanin defektinin növünden va anal sfinkterin funksional vaziyyatindan asili olaraq apanlacaq carrahi müdaxila metodlanna konkret gösterijlar i§lenib hazirlanmijdir. Tadqiqat i§inin raüdafiaya sixarilmi? asas müddaalari:

1. Araligin III deraca cinlmasi va rektovaginal fistullan ahato edon yeni tasnifat carrahi praktikada daha alveri§lidir.

2. Rektovaginal arakasmanin mahdud defektlarini lagv etmak ü?ün taklif olunan müdaxila üsulu az travmatik olub, omaliyyatdan sonraki agirla§malan va residivlari azaldir.

3. Rektovaginal defekt va sfinkter 9atismazligi olan xastalarda defekti lagv etmekla yana§i, sfinkter ezalasinin dublikaturasi yaradilmasi carrahi amaliyyatin naticalarini yax§ila?dinr.

Tadqiqat i?inin praktik ahamiyyati:

1. Kliniki mü$ahidalar asasinda praktikada daha sada, daqiq, alveri§li terminologiya va tasnifat i§lanib hazirlanmi§dir.

2. Rektovaginal arakasmanin mahdud defekti zamani anal sfinkterin funksional pozgunlugu olmayan tssadüflar ü<?ün carrahi amaliyyat metodu i^lonib hazirlanmi§ va bu zaman defekt sfinkterda amaliyyat apanlmadan lagv edilmijdir.

3. Apanlan tadqiqatlar naticasinda rektovaginal arakasmanin tamligmin pozulma tiplarindan va anal sfinkterin funksional vaziyyatindan asili olaraq apanlacaq müdaxila metodlanna konkret göstari§lar müayyen edilmi§dir.

Apanlan tadqiqatin aide edilmi? naticelari M.Nagiyev adina Baki $ahari Kliniki Tacili Tibbi Yardim xastaxanasinda, hamfinin, Azarbaycan Tibb Universitetinin I Carrahi xastaliklar kafedrasinda totbiq olunur.

Tadqiqat i§inin naticalarinin müzakirasi. Dissertasiya i§inin asas müddaalari ajagidaki elmi yigmcaqlarda müzakira edilmi§dir:

1. XII Конференция Хирургов Закавказских Государств. Материалы Международной научно-практической конференции. Тбилиси, Грузия, 26-29 октября 1999 г.

2. Tibb Universitetinin yekun elmi konfransinin materiallan. Baki, 2000.

3. IV Республиканская научно-практическая конференция с международным участием по проктологии. Материалы конференции. Минск, 2001

4. V Всероссийская конференция с международным участием. Тезисы докладов. Ростов-на-Дону, 2001

5. Prof. B.M.Mahmudbayovun 100-illik yubileyina hesr olunmuç elmi tacrübi konfransin materiallari. Baki, 2002

ATU-nun I, II, III Mama-ginekologiya, Ümumi carrahhq, Uçaq carrahhgi, I Carrahi xastaliklar ve 1 sayli Klinik xastaxananin amakdaçlarinin birga elmi konfransinda (21 fevral 2003-cü il).

Tadqiqat içinin naticalorinin totbiqi:

Ahnmiç naticalar M.Nagiyev adina Baki çahari Kliniki Tacili Tibbi Yardim xostaxanasinda klinik tscrübada tatbiq olunmujdur.

Publikasiya. Dissertasiya içinin mövzusuna aid 10 elmi asar dare olunmuç va 2 samaraleçdirici taklif verilmiçdir (№ 443, 444, ATU, Baki, 15.02.2003).

Dissertasiyamn quruluçu va hacmi. Dissertasiya giriç hissa, 4 fasil, yekun, naticalar, praktik tövsiyyaler va edabiyyat siyahisindan ibaratdir. Odabiyyat siyahisi 176 manbani ohata edir. ïç 121 standart kompíiter sahifasinda çap edilmiç, 5 cedvol va 21 çakilla illüstrasiya olunmuçdur.

ÏÇiN 9SAS M8ZMUNU

Tadqiqatm material va miiayino üsullan. Tadqiqat içinin asasini bizim miialica etdiyimiz 37 xasta va 1995-2002-ci illarda Azarbaycan Tibb Universitetinin I Carrahi xastaliklar kafedrasinda va Baki çahari 1 sayli Klinik xastaxanasimn observasiya çôbosinda carrahi miialicaya calb olunmuç 67 xasta va yoxlama qrupuna daxil olan 20 saglam qadin taçkil etmiçdir. Osas qrupdan olan 37 xastanin hamisinda diiz bagirsaq-uçaqliq yolu arakasmasinda olan araligin III daraca cmlmasi va II-III daraca sfmkter çatijmazligi qeyd edilmiçdir.

Defektin anatomo-topoqrafik xüsusiyyotlerini, onun böyük-liiyünü, lokalizasi-yasini vo amalagalma sabablari tahlil edilorksn, aydin olur ki, diiz bagirsaq-uçaqhq yolu arakasmasinin defekte ugramasi osasen travmatik (57 xasta) va rektovaginal fistul (47 xaste) tipinde rast galinir.

Birinci halda defektin dairavi olmasini va aydin sarhadlarinin olmasim nozoro alaraq rektovaginal arakasmanin «mahdud defekti», 2-ci halda isa «kanari defekt» kimi terminlordon istifada etmi§ik.

Rektovaginal arakasmanin mahdud defektlarinin (rektovaginal fistullar) amala golma sabablari ajagidakilar olmu§dur (cadval 1)

1) Travmalardan sonra: a) dogu? - 17 xastada (1-ci dogu?, yajli ilk dogan, iri dol, dar 9anaqda dogu?, mamaliq amaliyyatlan -ma§alarin qoyulmasi, dol bajinm perforasiyasi va embriotomiya), b) carrahi amaliyyat zamani ba§ verán travma - 2 xastada (ginekoloji amaliyyatdan sonra), v) mai§at travmasi - 3 xastada (cinsi alaqadan sonra);

2) Araligin iltihabi prosesi - 16 xasta;

3) Rektovaginal arakasmanin anadangalma patologiyasi - 7 xasta;

4) Onkoloji xastalik - 2 xasta (u§aqhq boynu xar9anginin §üa müalicasindan sonra yaranmi? defektlari).

Cadval № 1

Rektovaginal arakasmada defektlarin amalagalma sabablari

Sab ab Xastalarin sayi

Mahdud defekt Kanari defekt Cami

Travmadan sonra 22 57 79

Dogu§ travmasi 17 54 71

Mai$at travmasi - 1 1

Cinsi alaqa 3 1 4

Bmaliyyat travmasi 2 1 3

íltihabi Onkoloji 16 (4-mürakkab) 2 - 16 2

Anadangalma 7 - 7

Cami 47 57 104

Xastalarin ya$a gora bolünmasi: 20 ya$a qadar - 9, 21 ya§dan 30 ya$a qadar - 18, 31 ya?dan 40 ya$a qador - 10, 41 yajdan 60 ya§a qadar - 8, 60 ya§dan yuxan ya§i olanlar 2 nafar olmu§lar (cadval 2).

Cadval № 2

Rektovaginal arakasmanin defekti olan xastalorin ya§a göra

böliinmasi

Xastalarin sayi

Yaç qrupu Mahdud defekt Kanari defekt Cami

20 yaça qad. 9 2 11

20-30 yaç 18 18 36

30-40 yaç 10 22 32

40-60 yaç 8 13 21

60 yaçdan y. 2 2 4

Cami 47 57 104

Xastalanma müddatina göra xastalarin bölünmasi: 1 ila qadar 21 xasta, 5 ila qadar - 15, 10 ila qadar - 7,15 ila qadar -2,15 ildan çox 2 xasta olmuçdur (cadval 3).

Cadval№ 3

Rektovaginal arakasmanin defekti olan xastalarin xastalanma

müddati

Xastalarin sayi

Xastalanma miiddati Mahdud Kanari Cami

defekt defekt

1 ila qadar 21 13 34

5 ila qadar 15 17 32

10 ila qadar 7 14 21

15 ila qadar 2 8 10

15 ildan yuxari 2 5 7

Cami 47 57 104

Rektovaginal arakasmanin mahdud defektlarinin ôlçiilarinin öyranilmasi gôstarmiçdir ki, 33 xastada defektin diametri 0,5 sm, 13 xastada 1 sm-dan 2 sm-э qadar, 2 xastada isa 3 sm-dan böyük olmuçdur.

Bütün xastalarda önca açagidaki müayinalar apanlmiçdir -patoloji nahiyaya xarici baxiç, defektin ôlçiilmasi, yerinin

daqiqla§dirilmasi, düz bagirsagin va ujaqliq yolunun barmaqla müayinasi, güzgü ilo baxi?, qanm, sidiyin ümumi tehlili, qamn biokimyavi tehlili, qan qrupu va RH faktorun müayyan edilmasi, dö§ qafasinin rentgenoqrafiyasi, necisin helmintoza yoxlanmasi.

Ümumi kliniki yoxlamalar ümumi qabul olunmu? üsullarla apanlmi? va xastaxanaya daxil olan digar xastalarin müayinasindan farqlanmami?dir. Xüsusi müayinalardan - rektoromanoskopiya, sfinkterometriya, sfinkter azalasindan götürülmü? biopsiyanin morfoloji müayinasi, mikrofloranin mikroskopiyasi va onun antibiotiklara hassasligmin müayyan edilmasi va s. kimi müayinalar aparilmi^dir.

Rektoromanoskopiya ü?ün «Красногвардеец» zavodunun istehsal etdiyi adi rektoskopdan istifada olunmu?dur. Müayina xüsusi hazirliqdan sonra ümumi qabul edilmi? üsulla apanlmi?dir.

Anal sfinkterin funksional vaziyyatini öyranmak ü<;ün anal refleks va sfinkterometriya (A.M.Aminevin yayli sfinkterometri ila) apanlmi§dir.

Morfoloji müayinalar sfinkter azalasinin zaifliyi olan va rektovaginal arakasmada defekt mü§ahida olunan 20 xastada apanlmi?dir. Bunun ü?ün rektovaginal arakasma defektindan, dalik atrafi sahadan, anal sfinkter azalalarindan götürülmü? bioptatlar avvalca 10%-li neytral formalinda fiksa edilmi?, spirtin artan konsentrasiyasmda (600,700,800,90°,1000) susuzlajdmldiqdan sonra, parafma hopdurulmu§ va hazir bloklardan 5-7 mkm qalinhginda kasiklar hazirlanmi?dir. Kasiklar deparafinizasiya edildikdan sonra ham trivial histoloji metodlarla (hematoksilin-eozin, Van-Qizonun nikrofuksin boyagi), ham da a§agidaki selektiv histokimyavi reaksiyalarla boyanmi§lar.

1) Hüceyralararasi maddanin tarkibinda qlikozaminoqlikanlan tayin etmak ü$ün - §IK (PAS) reaksiyasi.

2) Sinir elementlerini tadqiq etmak ü?ün Bil?ovski-Qross üsulu ila gümü§lama metodu.

3) Birlajdirici toxuma liflarini tadqiq etmak Ü9Ü11 Mallori reaksiyasi

4) Metaxromaziyani a$kar etmak ü?ün toluoidin göyü boyagi.

Mikropreparatlarm tadqiqi «Amplival», Karl §tors Zeis (Almaniya) mikroskopunda 280 dafa böyütma ila apanlmi? va fotola$dirilmi5dir.

TBDQÍQATIN N8TÍCBLORÍ V0 ONLARIN MÜZAKÍR8SÍ

Rektovaginal arakasmanin defektlarinin etiologiya, anatomo-topoqrafik xüsusiyyatlarini, lokalizasiyasini, anal sfinkterin funksional vaziyyatini hartarafli öyranmakla praktikaya yeni terminologiya va Í59Í tasnifat tatbiq edilmijdir. Biz bela qanaata galmijik ki, istar rektovaginal fistullar, istarsa da araligm III daraca cinlmasi zamani rektovaginal arakasma toxumasinin defekti asas rol oynayir. Birinci halda defekt dairavi olub, aydm sarhadlara malik olur va öl^ülori nisbatan kicpik olur. íkinci halda isa rektovaginal arakasmadaki defekt hornija a$agi 1/3 hissanin ajagi kanarindan ba§lami§ olur.

Belalikla, rektovaginal arakasmanin tamligmin pozulmasi ya mahdud defekt tipinda (fistul), ya da kanari defekt tipinda (araligin III daraca cinlmasi) mü§ahida olunur.

Verilmi? bu terminologiya rektovaginal arakasmanin bütün defektlarini ehata edan yeni Í59Í tasnifatm yaradilmasinm asasini ta§kil etmi§dir. Arakasmanin tamligmin pozulmasim etiologiyasina, tipina (anatomo-topoqrafik xüsusiyyat-larina göra), lokalizasiyasma va anal sfinkterin funksional vaziyyatina göra ayirmi?iq.

Rektovaginal arakasmanin defektlarinin tasnifati

I. Etiologiyasina göra:

1. Anadangalma - normal anus formala§masi ila yana§i qadinlarda mahdud defektlarin mü$ahida olunmasi

2. Qazanilmi?:

a) travmadan sonra - dogu§ travmasi msi§at travmasi carrahi amaliyyat travmasi

b) iltihabdan sonra

v) ki?ik 9anaq üzvlarinin onkoloji xastaliklari va onlara göra aparilan §üa müalicasindan sonra

II. Tipina göra (anatomo-topoqrafik xüsusiyyatlarina göra):

Mahdud defektlar (fistullar) - sada

- mürakkab

Kanari defektlar (araligin cinlmasi naticasinda).

III. Lokalizasiyasma göra:

- yuxan 1/3

- orta 1/3

- a§agi 1/3

IV. Anal sfinkterin funksiyasma göra:

funksiyanin pozuhnamasi ila funksiyanm I-1II doreco pozulmasi ilo

Etiologiyasina göra defektlar anadangalma va qazanilma olmaqla 2 yera bölünmü$lar. Anadangalma defektlar 7 xastada rast galinmi§dir. 97 qadinda isa qazamlmij defektlar mü^ahida edilmi§dir. Defektlarin amala galma sabablari ajagidakilar olmu§dur: dogu? travmasi - 71, mai$at - 5, carrahi amaliyyat - 3, iltihabi proses - 16, onkoloji xastalik va $üa müalicasinin fasadi - 2 xasta.

Defektlar tiplarina (anatomo-topoqrafik xüsusiyyatlarina) göra mahdud va kanari defektlar olmaqla 2 yera bölünmüjlar ( 47 va 57). Daha ?ox kanari defektlar (57 xastada) rast galinmi§dir. 4 xastada mahdud defektlar araliq va darida alava irinli axacaqlann olmasi ile mü$ahida olunmujdur. Bu cür patologiya mürakksb mahdud defekt adlandinlmijdir.

Lokalizasiyasina galdikda defekt 99 xastada rektovaginal arakasmenin a§agi 1/3-da, 3 xastada orta 1/3-da, 2 xastada yuxari 1/3-da yerla$masi müjahida edilmi§dir. Mahdud defektlar arakasmenin istanilan yerinda, kanari defektlar isa arakasmanin a§agi va orta 1/3-da rast galinmi§lar.

Belalikla, 104 xastadan 66-da anal sfinkterin II-III daraca sfinkter 9ati$mazhgi müayyan edilmi?, mahdud defekti olan 47 xastadan 9-da, kanari defekti olan xastalarin isa hamisinda sfinkter zaifliyi qeyd olunmu?dur.

Ümumi terminologiya üzra i§lanib hazirlanmi? tasnifat rektovaginal arakasmanin bütün defektlarini ahata etmakla barabar, ham da mürakkab mahdud defektlarin etiologiya, lokalizasiya, anal sfinkterin funksional veziyyatini da nazera alir. Bu tasnifatm tatbiq olunmasi rektovaginal arakasmanin defektleri zamani korreksiya metodlannm düzgün sefimina imkan yaranmi? olur.

Anal sfinkterin fünksiyasmin yararliq daracasi A.M.Aminevin sfinkterometri vasitasile ölgülmü§dür. Sfinkter gatijmazligmm yararsizliq daracalarini tayin etmek Ü9Ün klinik alametlar da nazara alinmi?dir.

Apanlan tadqiqatlar göstarmi§dir ki, sfinkter azalasinin zaifliyi olan xastalarda amaliyyat növünün se9ilmasinda azala toxumasinda gedan dayi§ikliklar va azalenin funksional faaliyyat daracasi mütlaq nazara ahnmalidir. Bu maqsedla rektovaginal arakasmanin defekti va II-III deraca sfinkter 9ati$mazhgi olan 20 xastada morfoloji müayinalar aparilmi§dir. II dareca sfinkter 9ati§mazligi olan xastalarin anusu qaldiran va sfinkter ezalalarindan va xüsusan araligin köndalan azala

liflorindo götürülan bioptatlarda böyük ocaqli ve diffiiz atrofíya, skierez vo lipomatoz dayiçikîiklar qeyd edilmiçdir (çakil 1).

§эк. 1 Mitotik aktiv iltihabi infiltrasiyasi Boyaq: Tionin Böyütma: ok 7, ob 20

Atrofiyaya ugramiç azola liflari vo bütün zadalanmiç sahalar fibroz toxuma ila ahata olunmuçdur. III daraca sfínkter çatiçmazligi olan xastalarin müvafiq azala liflerindan götürülmü? bioptatlann tadqiqinda yuxarida qeyd edilan patoloji dayiçikliklarla yanaçi, ham da daxili sfïnkterin saya azala toxumasinda kaskin göza çarpan sklerotik va atrofik proseslar mûçahida edilmiçdir (§akil 2).

Bela ki, liflarinin diffiiz atrofïyasi fonunda, ôlmiiç hüceyralarin çapiq toxumasi ila avaz olunmasi ila yanaji ham da fiinksional cahatdan yararli olan tak-tak azala liflari dasti da mûçahida olunmuçdur. Bazi preparatlarda isa sklerotik va atrofik xarakterli ocaqlar da tapilmiçdir. Deyilanlarla yanaçi kompensator olaraq qalmiç azala dastalarinin hipertrofiyasi va miositlarin distrofik dayiçikliklari da miiçahida edilmiçdir.

Patomorfoloji tadqiqatlann naticalari gösterir ki, sfínkter azalasinin toxumasinda asasli dayiçikîiklar baç verir, bu da özünü azalanin yigilma fimksiyasmm pozulmasi kimi göstarir (çakil 3).

I «JT-• W" J* - ' '-"Hf"V

?t'^¿r+i * t -

r^w-:.- VVj&i^V^- >

:

fcf'V - iF^' ^

ii-**- 41t- ä"--ar/.t-v-'-c» /«k« f .» «•»,«;. • iv

§ok. 2 Ödem, liflarin &aqmentasiyasi, nekrobioz ocaqlan Boyaq: Van-Gizon üsulu ila pikrofuksin boyagi Böyiitma: ok 15, ob 40

/ ' V *

* ^ s i V

f . , t

' < / - ' ■ > " • ^ • • ) * Vi

» "V J , » V

«X « ir n

/ „ } '

-- > \ '

» i / ' 1 '

J -» * ' « , - s ': , /

1 ¡S ' ^ » z»1 ^ Ä iV, ^

- a . 1 ^ )

* / * j,j ■<' ~

• ~ " * , s - \t — ^ V f. - \ .

• "4Tt v ^ ~ i "

W " • . i

. , ' ' - i; ; O ' ^ i ^V ' V "-1

. 'V J ^ < ^ - ■ --y, ,J

X y ? / ^ i. /' ' ^ / ' | i

• 1 \ ' ; 1 |f; <, v ..... « „'-s

• _ / v 1 L. $ ^ j; , - J

§ok. 3 Oval qormal aksoriyyoti atrofik ezolo dasteleri Boyaq: hematoksilin-eozin; Böyütma: ok 7, ob 20

©Ida edilan naticalara asasen sfinkter azalasinin dayi§ikliya ugrami?, funksional cahatdan yararsiz oían uclan har iki tarafdan íimuman 0,5-0,8 sra uzunlugunda kasilib gotürülmekle saglam azala liflari saxlanmi?dir.

Rektovaginal arakasmanin defekti oían xastalarda klinik alamatlar, anal sfínkterin íunksional vaziyyati, azala toxumasmda gedan morfoloji dayi$ikliklar, cerrahi korreksiya metodunun sepilmasinda esas faktorlar olmujdur. Adekvat carrahi müdaxila metodunun sepilmasi rektovaginal arakasmanin tamligi pozulmu§ 100 xastanin carrahi barpaedici müalica segiminin alda edilmi? taktikasi naticasinda tacrübaya asaslanaraq aparilmi?dir.

Carrahi müalica rektovaginal arakasmanin mahdud defekti oían 43 xastada yerina yetirilmijdir. Müxtalif emaliyyat novlarindan istifada olunmu§dur. 1999-cu ila qadar asas amaliyyat novü rektovaginal arakasmani tebaqalara ayirmaqla sfínkterolevatoro-plastika emaliyyatindan ibarat olmu?dur. Gostarilan carrahi amaliyyat üsulu ila anal sfínkterin íunksiyasi pozulmami§ sada mahdud defektla oían 9 xasta, sfínkterin funksiyasi pozulmu? 6 xasta ve mürakkab mahdud defektla 4 xasta, residiv verán mahdud defektla isa 4 xasta carrahi müdaxilaya calb edilmi§lar. Arakasmanin tebaqalara aynlmasi ila apanlan müdaxila 6 xasteda ezala plastikasi apanlmadan yerina yetirilmi^dir. Defektin rektovaginal arakasmedeki defekt yararsiz toxuma ila birlikda kasilib gotürüldükdan, sonra levatoroplastika emaliyyati 3 xastada icra edilmi§dir.

Belalikla, rektovaginal arakasmanin tabaqelera ayirmaqla azala plastikasinm apanlmasi ila va ya plastikasiz mahdud defektlarin legv edilmasi 32 xastada apanlmijdir. 9maliyyatin naticalari onlardan 19 nafarinda yax§i, 8 nafarde kafi, 5 nafarde isa menfi netica ila tamamlanmijdir (cedval 4).

Rektovaginal arakasmanin mahdud defekti olduqda anal sfínkterin funksiyasi pozulmami§sa, 1999-cu ildan etibaran biz yeni modifíkasiya olunmu? carrahi korreksiya üsulundan istifade edirik. Bu cerrahi korreksiya edici emaliyyatm mahiyyeti defektin kasilib gotürüldükdan sonra yenila§mi$ toxuma kenannm atravmatik tikilmasindan istifada etmijik. Bu üsulla mahdud defekti oían 8 xasta carrahi amaliyyata calb olunmu§, onlardan 6 xastada yaxji natica almmijdir. 2 xastada isa residiv ba§ vermijdir. Bu xestalarin emaliyyati carrahi üsulun yeni i§lanib hazirlanan dovrüna tesadüf etdiyi ü?ün ba? vermi?, sonraki dovrlarda isa amaliyyat üsulu takmille^dirilmi?, tacrüba artmi? va ancaq müsbat naticaler ahnmi§dir. Onu da qeyd etmek lazimdir ki, defekt kanarlannm ?apiq toxuma

deyiçikliyinden geniç sahada kosib götürmadan berpa edildikda çox zaman residiv baç verir.

Cadval № 4

Rektovaginal arakasmanin mahdud defektlari olan xastalarin carrahi müalicasinin naticalari

Bmaliyyatin növü Bmaliy- N a t i с a 1 a r

yatin sayi yaxçi kafi maní!

1999-cu ila qadar 1. Adi sfinkterolevatoroplastika amaliyyati 2. Tabaqalara ayirmaqla azala plastikasi olmadan 3.Defekti pazvari kasmakla sfinkterolevatoroplastika 4. Sfinkter çatiçmazligi olduqda apanlan sfinkterolevatoroplastika 5.Residiv defektlar zamam sfinkterolevatoroplastika 6. Miirokkob defektlar zamam sfinkterolvatoroplastika 9 6 ■ 3 6 4 4 6 2 1 3 2 2 2 2 2 2 2 1 1 2 1 1

СЭМ1: 32 16 11 5(15,6%)

1999-cu ildan sonra

1. Defektin kasilib götürülraasi va atravmatik tikilmasi 8 6 - 2

2. Defektin kasilib götürülmasi, atravmatik tikilmasi va dublikatura yaratmaqla sfmkteroplastika 3 2 1 -

С Э M ï: 11 8 1 2(18,1%)

Mahdud defekti va anal sfinkter çatiçmazhgi olan xastalarda düz bagirsagin divanndaki defekt saha kanarlan kasildikdan sonra atravmatik iyna ila Ьафа edilarok tikilmasi va üzarindan sfinkter azalasinin da çaptq dayi?ilmi§ hissalarinin kasilib götürüldükdan sonra azala diiblikaturasi yaradilmaqla plastika olunmasi amaliyyatin asas

mahiyyatini ta$kil edir. Bu üsulla omoliyyat kegirilmi? va blitün xastalarda müsbat naticelar alda edilmi?dir.

Carrahi amaliyyatlar defekt amala galdikdan yalniz 6 ay sonra apanlmi§dir.

Rektovaginal arakesmanin mahdud defektlari olan xastalsrin carrahi müalica tacrübasi va carrahi amaliyyatlardan sonra alinan naticalar asasmda bu patologiya zamam adekvat carrahi müdaxila növünün sefilmasi va amaliyyata göstarijlar i§lanib hazirlanmi$dir. ömaliyyata asas göstari§lar a§agidakilardan ibaratdir:

1. Defektin anatomo-topoqrafik xüsusiyyatlari (tipi)

2. Anal sfinkterin funksional vaziyyati

Sada mahdud defektlar ila yana§i anal sfinkterin funksiya pozgunlugu olmayan xastalarda an adekvat carrahi müdaxila növü defekt kasilib götürüldükdan sonra defekt sahasinin atravmatik tikilmasidir. Bu üsul az travmatik va daha 90X etibarlidir. ögar mahdud defekt sfinkter 9ati§mazhgi ila müjahida olunursa, o zaman an optimal carrahi korreksiya metodu defektin lagv edilmasila yana§i sfinkter azalasinin barpa edilmasi sayilir. Bu zaman defekt atrafi 9apiq toxumalarla birlikda kasilib götürülür, atravmatik iyna ila yeri tikilir, sfinkterin azalasinin uclan tazalandikdan sonra azala dublikaturasi yaratmaqla sfinkteroplastika ameliyyati apanlir.

U§aqliq yolu-ndüz bagirsaq arakasmasinin kanari defektlari II-III dareca anal sfinkter 9ati$mazhgi olan 57 xasta carrahi müalicaya calb olunmu?lar (cadval 5).

Cadval № 5

Rektovaginal arakasmanin kanari defektlari olan xastalarin carrahi müalicasinin noticalari

9maliyyatm növü Bmaliy-yatm sayi N a t i c a 1 a r

yax§i kafi manfl

1999-cu ila qadar 31 17 11 3

Adi sfinkterolevatoro-

plastika amaliyyati (10,3%)

1999-cu ildan sonra

Sfinkter azalasinin dupli-

katurasim yaratmaqla 26 17 9 -

sfmkterolevatoroplastika

C B M i: 57 34 20 3(5,3%)

Adi sfïnkterolevatoroplastika 31 xastada apanlmiç, onlardan 17-do xesteda yaxçi, 11-de kafi, 3 xestede (10,3%) ise menfí notice alinmiçdir. Xestelerden 2-de plastikadan evvel kolostoma qoyulmasma baxmayaraq, birinde residiv baç vermiçdir. Bmaliyyatdan sonraki yaralann çox irinlemesi (11) ve residivlarin çox tosadüf etmasi (3) bizi 1999-cu ildan miidaxila metodunu deyiçmaya vadar etmiçdir. Biz defektin va sfinkterin çapiq toxumaya ugrami? dayiçilmiç hisselerini kesib gotürürük. Diiz bagirsagin on divan mobilizasiyadan sonra endirilir ve onun üzorinden levatorosñnkteroplastika apanlir. Sfínkter ezalesinin plastikasi mütleq azela dublikaturasi yaratmaqla yerina yetirilir. Rektovaginal arakasmanin açagi 1/3-nin formalaçdinlmasi ipak sapla hem boylama, ham da kôndelan istiqametde tikiçlar qoymaqla baça çatdinhr. Yara rezin buraxici saxlanilmaqla tam qapanir. Bu sagalma müddetini qisaldir, drenaj olunmaq qabiliyyatini yaxçilaçdirir. Antibiotik 1 gün avval hassasliq nezara alinmaqla tetbiq olunur. Bu qayda iizra 26 xasta omaliyyata celb olunmuçdur. Bütün hallarda residiv qeyd olunmadan müsbat natice aide edilmiçdir (17 xestede yaxçi netica). Bu neticaler ezala dublikaturasinin apanlmasi, barpa olunmasi hesabina baç vermiçdir. Bela etdikde sfínkter ezelesinin daha yaxçi bitiçmesi olmuç ve funksional qabiliyyeti artmiçdir.

Rektovaginal arakasmanin kenari defekti olan 57 xesta ameliyyata celb olunmuçdur. Onlann 54(94,7%) xasta müsbat netice ahnmiç, (34- yaxçi, 20 - kafi). 3(5,3%) xesteda isa manfí netice qeyd edilmiçdir.

Carrahi miidaxila nôviiniin seçilmasinda defektin anatomo-topoqrafík xüsusiyyetleri ve anal sfinkterin funksional veziyyeti nezere alinmiçdir.

Rektovaginal arakesmenin tamliginin kanari defekt tipinda pozulmasi zamam an optimal müdaxile nôvii modifikasiya olunmuç iisul sayihr: defektin va sfinkterin çapiq deyiçilmiç hisselari kasilib gotiirüldükden sonra dublikatura yaratmaqla sfïnkterolevatoroplastika emeliyyati apanlmiçdir. Bizim bu iisulla icra etdiyimiz emaliyyatin müsbat neticeleri cerrahi korreksiya metodunun üstünlüyünü sübut edir.

Rektovaginal arakesmenin tamligi pozulmuç xestalerin cerrahi müalicesinin neticelerini cemlaçdirarak qeyd etmek lazimdir ki, nezaretda olan 104 xasteden 100-de carrahi müdaxila icra edilmiç, 4 xastade ise emaliyyat taxira sahnmiçdir.

Açagidaki neticaler ahnmiçdir: müsbet - 90 (yaxçi - 58, kafi -32), 10 xesteda (11,1%) ise menfí (residiv) neticeler alinmiçdir.

1999-cu ilden baçlayaraq, yeni müalice taktikasinin tetbiqi -

defekt nahiyasindan mikrofloranin todqiqi ve antibiotiklarla hassasligmin tayini, axinncinm amaliyyatdan 1 gün avval xastaya antibakterial müalicanin apanlmasi, anal sfínkterin funksional vaziyyatinin oyranilmasi, modifíkasiya olunmu? müdaxila metodunun tatbiq olunmasimn yerina yetirilmasi, maqsadauygunlugu, hamíinin amaliyyatdan sonraki dovrün düzgün apanlmasi rektovaginal arakasmada defekti oían xastalarin carrahi müalicasinin naticalarini yax§ila$dirmaga imkan vermi§dir. 1999-cu ila qadar 63 xastada apanlan amaliyyat naticasinda 8 xastada (12,7%) manfi natica alindigi halda, 1999-cu ildan sonra 37 xastada apanlan yeni modifikasiyadaki carrahi amaliyyatdan sonra yalmz 2 xastada (5,4%) manfi natica qeyd edilmasi yeni amaliyyat üsulunun üstünlüyünü sübut edir. Fasadlann 12,7%-dan 5,4%-a qadar -7,3% azaldilmasi amaliyyatm effektivliyini gostarir va bu amaliyyat üsulunu geni? tatbiqina imkan verir.

Belalikla, tadqiqat ijinda qar§iya qoyulmu? maqsada -rektovaginal arakasmanin defekti ila oían xastalarin carrahi müalicasinin naticalarinin yax?ila§dirilmasina nail olunmu§dur.

Apanlan tadqiqatlann naticalarina yekun vuraraq, qeyd etmak lazimdir ki, tacrübi hakimlar, xüsusila carrah va ginekoloqlann rektovaginal arakasmanin tamhgimn pozulmasinm etiologiya va patogenezi, diaqnostika va carrahi korreksiya metodlan ila yaxindan tamf? olmalan bu patologiya xastalarin vaxtinda ajkar edilmasina va müalicaya calb edilmasina §arait yaradir. Rektovaginal arakasmanin defektlari zamani ümumi bir sistemin yaradilmasi adekvat carrahi müalica metodunun sepilmasina imkan verir.

Ümumi i$9Í terminologiya va tasnifatm yaradilmasi, sfínkter azalasinin funksiyasinin oyranilmasi, konkret gostari§lar asasmda adekvat carrahi müalica metodunun sepilmasi, hampinin amaliyyatdan awal va sonraki dovrün düzgün aparilmasi, rektovaginal arakasmanin defekti oían xastalarin carrahi müalicasinin naticalarini yax§ila§dirmaq ü9ün yeni imkanlar yaradir.

NOTiCeLOR

1. Rektovaginal arakasmanin bütün defektlari ü?ün ümumi terminologiya va tasnifatm olmasi adekvat müalica taktikasini se9maya imkan verir. Defektlari etiologiyasma gdra anadangalma va qazanilmi?, tipina gora mahdud va kanari, yerla§masi va anal sfínkterin funksiyasina gora bolmak lazimdir.

2. Anal sfinkterin funksiyasi pozulmu? xastelorda (20 nafar) sfínkter azalasinin funksiyasimn va onda gedan morfoloji dayi§ikliklarin ajkar edilmasi (fibroz, skleroz, azala liflarinin distrofiya va atrofíyasi) dayi§ilmi§ toxumalann kasilib gótürülmasi va azala dublikaturasi ila sfínkterolevatoroplastikanm yeni modifikasiyada icra edilmasini talab edir.

3. a) Rektovaginal arakasmanin mahdud defekti zamani anal sfinkterin funksiya pozgunlugu olrnadiqda defektin kanarlannin kasilib gótürülmasi va atravmatik tikilmasi yerina yetirila bilar. Bela amaliyyat olunmu? 8 xastadan yalniz 2-do manfi natica qeyd olunmu§dur.

b) Sfmkter azalasinin íunksiyasi pozulduqda azala dublikaturasi yaradilmaqla plastika apanlmahdir. 3 xasta amaliyyat olunmu? va residiv ba$ vermami$dir.

v) Rektovaginal arakasmanin kanari defektlari zamani 9apiq dayi§ilmi? toxumalan kasib gotürmak va azala dublikaturasi yarat-maqla modifikasiya edilmi? sfinkterolevatoroplastika amaliyyatmin icra edilmasi gostari§dir. Bu tip amaliyyatin apanlmasi manfi naticalari 10,3%-dan 0-a qdar endirmi?dir.

4. Adekvat müalica taktikasinm tatbiq olunmasi rektovaginal arakasmanin defektlarinin Tesidivlarini 12,7%-dan 5,4%-dak azaltmaga imkan vermi§dir.

5. Rektovaginal arakasmanin defektlari oían xastalar müasir diaqnostik müayina üsullan tatbiq olunan va bu patologiyalann müasir carrahi müalica tecrübasina malik oían ixtisasla§dinlmi$ ginekoloji stasionarlarda hospitalizasiya olunmalidirlar. Carrahi müalicadan sonra bütün xastalarin 6 aydan 1 ila qadar dispanser mü$ahidasinda saxlanmasi va xüsusi rejima riayat etmasi vacibdir.

PRAKTÍK TÓVSiYYOLOR

1. Rektovaginal arakasmanin defekti oían xastalarda sfmkter azalasinin funksional vaziyyatini qiymatlendirmak ü?ün ümumi qabul edilan müayina metodlan ila yana$i sfinkterometriya da apanlmalidir. Gmaliyyatonü dovrda da defekt nahiyasinda oían mikrofloranm tayini va onun antibiotika hassasligmi oyranmak, amaliyyatdan avvalki dovrdan ba?layaraq müvafiq antibakterial terapiya tatbiq etmak lazimdir.

2. Carrahi müdaxila nóvünün se9imi defektin anatomo-topoqrafik xüsusiyyatlarina va anal sfinkterin funksional vaziyyatina

ösaslanmahdir. Carrahi emoliyyat zamani anal sfinkter ezalosinin çapiq toxuma dayiçikliyina ugramiç hissasi (0,5-0,8 sm) kasilib götürülmalidir.

3. Mahdud defektlar zamani sfinkter azalasinin funksiya pozulmasi olmadiqda defektin kasilib götürülmasi va atravmatik tikilmasi maslahat görülür. Funksiya pozulduqda isa defektin korreksiyasi ila yanaçi dublikaturali sfinkterolevatoroplastika amaliyyatmin yeni modifikasiyasinin apanlmasi tövsiyya olunur. Rektovaginal arakas-manin kanari defektlari olan xastalarda yeni modifikasiyada olunmuç sfinkterolevatoroplastikanin apanlmasi daha yaxçi natica verir. Bela ki, düz bagirsagin ön divan endirilarak va sfmkterin çapiq toxumaya ugramiç hissasi kasilib götürülmakla azala dubli-katurasi yaradilaraq sfinkterolevatoroplastika amaliyyati apanlir.

4. Bmaliyyatönü hazirliq, 0 №-li pahrizin tayin olunmasi, içladici darmanlarin verilmasi va bagirsaqlann mexaniki tamizlanmasi, antibiotika hassasligin öyranilmasi, amaliyyatdan 1 gün awal antibakterial müalicanin tatbiq olunmasi tadbirlarini özünda birlaçdirmalidir. ömaliyyat yarasi ancaq rezin buraxici ila 1 sutka arzinda drenaj olunmalidir. Sargi xlorheksidinin sulu va spirtli mahlullan istifada edilmakla har gün apanlir. Sidik daimi kateterla buraxilir. Yataq rejimi 7 gün gözlanilir. Tikiçlar amaliyyatdan sonraki 7-8-ci günlar çixanhr. ílk defekasiya akti 8-ci gün vazelin yagi ila imaladan sonra töradilir. Xastalar 12-14-cü günlar yara 1-cili sagaldiqdan sonra stasionardan yazilirlar.

DiSSERTASÍYAYA АГО ÇAP OLUNMUí? ELMÍ ÏÇLBRÎN

SÍYAHISI

1. Лечение ректовагинальных свищей. Султанов Г.А., Алиев Э.А. (соавт.) XII Конференция хирургов Закавказских государств. Материалы международной научно-практической конференции. Тбилиси, 1999, том II, стр. 317-319.

2. Rektovaginal fistul va anal sfinkter çatiçmazligi olan xastalarda carrahi taktika. Sultanov H.A., Qliyev E.A., ímanova S.S. (hammüal.) Tibb Universitetinin yekun elmi konfransi, Baki, 2000, sah. 65

3. Эффективность применения лазерной терапии в лечении ректовагинальных свищей у больных с недостаточностью анального сфинктера. Султанов Г.А., Алиев Э.А. (соавт.) IV Республиканская научно-практнческая конференция с

международным участием по проктологии «Функциональные и воспалительные заболевания толстой кишки: хирургические и терапевтические аспекты. Новое в колопроктологии». Минск, 2001, с.85-87

4. К вопросу лечения прямокишечно-влагалищных свищей и старых послеродовых разрывов промежности. Алиев Э.А. (соавт.) Актуальные проблемы колопроктологии. V Всероссийская конференция с междуна-родпым участием. Тезисы докладов. Ростов-на-Дону, 2001, с. 65-66

5. Düz bagirsaq-u?aqliq yolu fistulu ve araligm III daracali cmlmalan zamani amaliyyatönü hazirligin xüsusiyyatlari. Prof. B.M.Mahmudbayovun 100-illik yubileyino hasr olunmu§ elmi-tacrübi konfransm materiallari. Baki, 2002, s.32

6. Хирургическое лечение прямокишечно-вагинальных свищей. Вестник хирургии, том 161, № 5, 2002, с. 89-91

7. Anal sfinkterin cpati^mazhgi va rektovaginal fistullann müalicasi. Qliyev E.A. (hammüal.). //Akademik Z.Mommodovun 100 illik yubileyina hasr edilmi$ konfransin macmuasi, Baki, 2003, sah. 41-42

8. Rektovaginal fistullann amalagalma sabablari. Saglamliq, 2003, №1, sah.67

9. Anal sfmkter 9ati§mazligi oían xastalarin müalicasinin naticalari. Sultanov H.A., Bliyev E.A. ímanova S.S. (hammüal.) VI Beynalxalq Avrasiya va Azarbaycan qastroenteroloq va carrahlann konqresinin materiallari. Baki, 5-7 iyun 2003, s.88

10. Rektovaginal fistullann fiinksional morfoloji saciyyasi. Saglamliq, № 3, Baki, 2003, s.9-12

11. Rektovaginal fistullann tasnifati. Bliyev E.A. (hammüal.). Samaralajdirici taklif ü?ün vasiqa № 443, 15.02.2003

12. Rektovaginal fistullann carrahi müdaxila üsulu. Qliyev E.A. (hammüal.) Samarala^dirici taklif ü?ün vasiqa № 444, 15.02.2003.

СУЛТАНОВА С.Г.

ХИРУРГИЧЕСКОЕ ЛЕЧЕНИЕ РАЗРЫВА ПРОМЕЖНОСТИ

III СТЕПЕНИ И РЕКТОВАГИНАЛЬНЫХ ФИСТУЛ

РЕЗЮМЕ

В исследовательской работе изучены результаты лечения 104 больных с дефектом ректовагинальной перегородки, подвергнутых хирургическому вмешательству за период с 1995-2002 гг. У 67 больных анализ осуществлялся на основании истории болезни, 37 больных непосредственно находились под клиническим наблюдением. У 20 больных, составивших контрольную группу были определены нормальные функциональные показатели анального сфинктера.

Путем всестороннего изучения этиологии, анатомо-топографических особенностей, локализации ректовагинальной перегородки, функциональ-ного состояния анального сфинктера была внедрена в практику новая терминология и рабочая классификация. Использование этой классификации позволяет правильно избрать методы коррекции всех дефектов ректовагинальной перегородки.

Было проведено морфологическое исследование и выявлены значительные изменения области ректовагинальной фистулы и мышцы сфинктера. С учетом вышеизложенного, в хирургическом лечении ограниченных и краевых дефектов ректовагинальной перегородки были применены новые методы вмешательства.

Создание общерабочей терминологии и классификации, изучение функции мышцы сфинктера, выбор адекватного метода хирургчисекого лечения на основании конкретных показаний, а также правильное ведение пред- и послеоперационного периодов улучшила результаты хирургчисекого лечения больных с дефектом ректовагинальной перегородки. Встречаемость послеоперационных рецидивов снизилась с 12,7% до 5,4%.

SULTANOVA S.H.

THE SURGICAL MANAGEMENT FOR III DEGREE PERINEUM RUPTURE AND RECTOVAGINAL FISTULAE

SUMMARY

In this research work the results of treatment of 104 patients with rectovaginal septal defect that underwent surgery in period 1995-2002 years were studied. In 67 patients the analysis was based on medical histories and 37 patients were under direct clinical observation. In 20 patients that composed a control group the normal functional indices for anal sphincter were determined.

The new terminology and workshop classification were applied in practice by means of thoroughly study o f etiology, peculiarities of regional anatomy and localization of rectovaginal septum and functional status of anal sphincter. Application of this classification allows to make the right choice for the way of correction of all the defects of rectovaginal septum.

Rectovaginal fistulae regions and sphincter muscles were morphologically studied and significant changes were revealed. Taking into account all the above-mentioned the new methods of interventions for surgery of isolated and marginal defects of rectovaginal septum were applied.

The universal workshop terminology and classification work-out, study of sphincter muscle's function, choice of adequate way for surgery based on certain indications, and also the correct pre-and postoperative management improved the results of surgical treatment of patients with rectovaginal septal defects. The postoperative reccurence rate decreased from 12,7% till 5,4%.